Een respectvolle afsluiting van het leven
Op zaterdag 13 april namen Evelijn Zandberg (bestuurslid politiek) en Annelijn de Gier namens de ChristenUnie deel aan een themadag georganiseerd door Route66, het ‘Fellows-programma van D66’, om vanuit een christelijk perspectief te spreken over euthanasie en het Voltooid Leven-wetsvoorstel. Een ingewikkeld onderwerp waarbij euthanasie gevoelsmatig schuurt met allerlei waarden die we belangrijk vinden bij PerspectieF. Belangrijk dat we dit gesprek met elkaar blijven voeren. Genoeg om ons aan het denken te zetten, hieronder een aantal overwegingen.
Het recht op een waardig einde
De voorgestelde initiatiefwet Voltooid Leven pleit voor het recht op sterven naast het recht op leven. Dit betekent dat mensen op een zelfgekozen moment op een respectvolle wijze afscheid zouden moeten kunnen nemen van het leven. Hoewel de dood onvermijdelijk is, moeten we voorzichtig zijn met het romantiseren ervan tot een absoluut recht. Lijden en sterven zijn namelijk tragische aspecten van het menselijk bestaan als gevolg van de zondeval. Als PerspectieF zijn wij van mening dat het leven heilig is en van onschatbare waarde.
Als PerspectieF streven wij niet naar een maakbare samenleving, maar kijken we hoe zoveel mogelijk mensen betrokken kunnen worden bij het leven dat ons gegeven is. Waarbij we uit liefde en zorgzaamheid handelen. Daarbij moeten we opletten, maakbaarheidsdenken kan in twee richtingen doorschieten. Ook pogingen om het leven van anderen te verlengen of verstevigen, kunnen aan hun doel voorbijschieten. Al ons politieke handelen moet plaatsvinden in het volste besef van onze nederige positie binnen de Schepping. Hoewel het lijden in dit leven te groot kan voelen, geloven we ook dat Gods genade altijd groter is en het uiteindelijk niet van onze daden of verdiensten afhangt. We zijn al kinderen van God.
Zelfbeschikking binnen grenzen
Hoewel zelfbeschikking belangrijk is, moeten we erkennen dat het leven in elke fase bovenal beschermwaardig is en intrinsieke waarde kent. Het is van belang om respect te hebben voor de autonomie van individuen en tegelijk te blijven benadrukken dat er grenzen zitten aan zelfbeschikking. Het leven is een geschenk, dus moeten we voorzichtig zijn met het nemen van beslissingen die daarop ingrijpen. Toch kan naastenliefde ons vragen om te zoeken naar het goede voor anderen, wat zich ook kan uiten in het bieden van steun aan mensen die ervoor kiezen om op een waardige manier afscheid te nemen van het leven, wanneer in de betreffende situatie alle mogelijke therapieën en behandelingen tevergeefs geprobeerd zijn. Tegelijk kan het verder normaliseren van euthanasie een gevaarlijk precedent scheppen waarbij het leven als wegwerpbaar wordt gezien. Daarom moet hulp bij zelfdoding niet lichtzinnig worden opgevat en zonder verder onderzoek worden verstrekt. PerspectieF zal kritisch blijven kijken naar de wet ‘Voltooid leven’.
Alternatieven en zorgvuldigheid
In de palliatieve fase, wanneer genezing niet meer mogelijk is, verschuift de focus naar comfortzorg en pijnverlichting. Er zijn legitieme opties beschikbaar, zoals palliatieve sedatie, die niet het beëindigen van het leven tot doel hebben. Maar het verhogen van de levenskwaliteit in de laatste levensfase, onder andere door pijnbestrijding. Het is ook hierbij belangrijk om respectvol om te gaan met de wensen van terminale zieken en ervoor te zorgen dat zij op een waardige manier afscheid kunnen nemen van het leven. Maar wij geloven dat er altijd andere opties en menswaardige palliatieve zorg beschikbaar moeten zijn om het lijden van terminaal zieke patiënten te verlichten.
Maatschappelijke alternatieven
Naast het eren van zelfbeschikking, moeten maatschappelijke inspanningen gericht zijn op het bieden van ondersteuning aan ouderen en terminaal zieken. Dit kan zich vertalen in het vergoeden van mantelzorg, het stimuleren van goede intergenerationele relaties, en het investeren in passende zorgvoorzieningen zoals knarrenhoven. Door respect te tonen voor de autonomie van individuen en tegelijkertijd te zorgen voor een ondersteunend kader, kunnen we een betere en zorgzamere samenleving creëren waarin mensen op een respectvolle en natuurlijke wijze afscheid kunnen nemen van het leven.
Conclusie
Als PerspectieF zijn wij van mening dat het leven heilig is en van onschatbare waarde. Euthanasie kan schuren met onze visie, omdat wij van nature kiezen voor leven. We zien ook dat mensen in principe voor het leven kiezen, tenzij het leven te zwaar wordt door de pijn. Daarom blijven wij zoeken naar manieren om dat lijden te verzachten. Als PerspectieF zullen wij ons blijven inzetten voor een maatschappij waarin het leven gekoesterd wordt en waar er altijd oog is voor alternatieven die rekening houden met de waarde van het leven. Iedereen heeft het recht op leven en is het leven waard.