PerspectieF: ChristenUnie had voor moeten stemmen
Reactie op tegenstem bij Motie 21: gehoor geven aan het arrestatiebevel voor premier Netanyahu en oud-minister Gallant
De wereld kijkt naar Nederland als het hart van het internationale rechtssysteem. Den Haag, met haar Vredespaleis en het Internationaal Strafhof (ICC), staat symbool voor gerechtigheid, zelfs voor de machtigste leiders. We zijn daarom ook teleurgesteld en bezorgd over de tegenstem van de ChristenUnie bij de motie van PvdA-Kamerlid Kati Piri. Deze motie roept Nederland op haar wettelijke verplichtingen na te komen en arrestatiebevelen van het ICC uit te voeren tegen de Israëlische premier Netanyahu en voormalig minister Gallant, verdacht van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Lees de motie van Kati Piri hier
Selectieve gerechtigheid?
De stemverklaring van de ChristenUnie stelt dat de juridische complexiteit van het ICC-arrestatiebevel tegen Israëlische leiders tijd vraagt voor nadere bestudering. Maar laten we duidelijk zijn: internationale rechtsorde is geen kwestie van timing of politiek comfort. Het ICC opereert binnen het Statuut van Rome, en Palestina is als verdragsstaat een legitieme basis voor jurisdictie over oorlogsmisdaden. Dit betekent dat mensen met de Israëlische nationaliteit vervolgd kunnen worden door het ICC wanneer er sprake is van misdaden op het grondgebied van een verdragsstaat, in dit geval dus Palestina. Het feit dat Israël geen partij is bij het Statuut, verandert daar niets aan. Hierbij "complexiteit" als argument aanvoeren, is een zwakke uitvlucht die de rechtsorde uitholt.
De ChristenUnie wijst ook op verdeeldheid in de internationale gemeenschap, zoals Duitsland dat aarzelt bij de uitvoering van arrestatiebevelen. Maar verdeeldheid onder landen kan nooit een excuus zijn om onze plicht als rechtsstaat te verzaken. Juist Nederland, als gastland van het ICC, heeft een voorbeeldfunctie.
Meerdere partijen gaven in een stemverklaring aan dat zij dit een moeilijke kwestie vonden. En toch kwamen meerdere van hen, waaronder de VVD en NSC, ook tot de conclusie dat het internationaal recht niet gaat om het ‘wel of niet’ eens zijn met het vonnis. Zij stemden ‘voor’, waardoor de motie het gelukkig haalde.
(Tekst gaat verder onder de stemverklaring van de ChristenUnie)
Recht is geen keuzevak
Zelfs bij kritiek op uitspraken van het ICC kan een gerechtelijk oordeel niet zomaar terzijde worden gelegd. Het staat ons vrij om onenigheid over uitspraken te uiten, maar in de tussentijd wordt verwacht dat we de arrestatiebevelen van het ICC uitvoeren. Zonder naleving en verantwoording wordt elke vorm van rechtspraak uitgehold en dreigen belangrijke internationale instituten hun gezag en geloofwaardigheid te verliezen. Dat is niet alleen een gevaarlijk precedent, maar ook een kaakslag voor de internationale rechtsorde.
Het internationaal recht biedt een houvast: het biedt hoop dat misdaden tegen de menselijkheid altijd gevolgen hebben, ook al is de dader een machtige wereldleider. Als gastland van het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof, verwachten we van Nederland dat ze de internationale rechtsorde handhaaft. Dat betekent ook dat we deze handhaven als het bondgenoten betreft, en dat is precies wat het nu ongemakkelijk maakt.
Het internationaal recht is geen buffet waar je kunt kiezen wat je wel of niet uitvoert. De ChristenUnie beroept zich op de beginselen van gerechtigheid en vrede in haar eigen beginselprogramma, maar faalt hier om die in praktijk te brengen.
Wees principieel, ook als het schuurt
We zijn blij dat de motie door een meerderheid van de Kamer is aangenomen. Maar onze eigen fractie roepen we op: hol het internationaal recht niet uit! Uw stem laat nu niet zien dat Nederland pal staat voor het recht, ongeacht de persoon of partij die op de beklaagdenbank zit. Integendeel.
De ChristenUnie die wij kennen, durft te staan voor het recht. Juist ook als dat ongemakkelijk is. Doe dat alstublieft ook.