Ghandi zei ooit: "Wie religie en politiek wil scheiden, heeft van beide niets begrepen." Dit lijkt een waarheid als een koe, maar toch zijn er velen die hier niet aan willen. Recent laat Harry Kuitert, theoloog nota bene, zich in weinig vreugdevolle zin uit over deze kwestie in zijn boek "Dat moet ik van mijn geloof".

Religieus geïnspireerde politici zouden volgens Kuitert de staat te alle tijde over willen leveren aan de macht van de kerk. Hierbij gooit hij christendom en islam op één hoop. Ten onrechte, want de verschillen zijn aanzienlijk.

Het christendom is begonnen als apolitieke gemeenschap zonder wereldlijke pretenties. Met de groei van het christendom hebben kerk en staat elkaar later steeds weer willen domineren, maar nooit heeft de kerk de staat willen vervangen.

Bij het ontstaan van de islam heeft religie echter de staat overgenomen. Mohammed combineerde religieuze, politieke en militaire verantwoordelijkheden, waarbij het onderscheid tussen 'kerk' en 'staat' verdween.

Dat is een belangrijk verschil. Jezus zei immers dat Zijn Koninkrijk niet van deze wereld was en vroeg Zijn volgelingen om "de keizer te geven wat van de keizer is, en God wat van God is. Wie desondanks islam en christendom onder dezelfde noemer plaatst, heeft ofwel een gebrek aan kennis, ofwel hele andere bedoelingen dan deze religies recht te doen.

Naast deze verwarring van het christendom en de islam verwart Kuitert ook de scheiding van kerk en staat met religie in het publieke domein. Al bleek recentelijk dat dit binnen een deel van de SGP nogal gevoelig ligt; de meeste christenen kunnen van harte achter de scheiding van kerk en staat staan. Beide hebben een eigen bestemming, en eigen zeggenschap over de interne zaken.

Scheiding betekent echter niet dat kerk en staat helemaal niets met elkaar te maken hebben. Het is daarom beter te spreken van de onderscheiding van beide.

In het bijzonder het calvinisme staat mede aan de wieg van de rechtsstaat. Gewetensvrijheid en tolerantie hebben zich onder meer ontwikkeld door een krachtige impuls van de Reformatie. Uiteraard kregen ze in die tijd nog niet de huidige vorm, maar de invloed is onmiskenbaar. Een rondblik leert ook dat door de Reformatie gestempelde landen een solide democratische rechtsstaat hebben.

Laten we voor eens en voor altijd de misvatting uit de wereld helpen dat religie uit de politiek geweerd moet worden. Zoals ds. Van der Sloot zaterdag op deze pagina al aangaf, gelooft iedereen uiteindelijk. We hebben allemaal overtuigingen over goed en kwaad, waarheid en onwaarheid, over oorsprong en zin van het leven, die uiteindelijk niet wetenschappelijk te bewijzen zijn.

Gek genoeg trappen sommigen op de rem wanneer dit geloof op een godsdienst is gefundeerd. Waarom mag een politicus niet naar voren brengen wat hem of haar werkelijk beweegt? Openheid over onze zinbronnen is juist een belangrijk onderdeel van het democratische debat omdat je dan weet waar iemand uiteindelijk voor staat.

Niemand kan zijn of haar geloofsopvattingen thuislaten. Geloof kun je niet uitdoen als een jas. Het is iets wat volledig met een persoon verweven is. Niemand kan zijn meest basale opvattingen achter de voordeur laten, ook Kuitert niet.