Door: Bert Heuvelman en Marcel Benard

In alle verkiezingshectiek van de laatste tijd, waarin het vooral gaat over peilingen, premierskwesties en fotoposes voor Panorama, is een onderwerp als ontwikkelingssamenwerking niet echt een hot item. In het Nederlands Dagblad van 16 januari doet het CDjA een aardige poging. Maar, helaas, aan het eind blijkt het toch weer gewoon om verkiezingsretoriek te gaan.

In dit artikel pleit het CDjA voor een verhoging van het budget voor ontwikkelingssamenwerking naar maar liefst 1,2% van het BNP. Onverwachtse taal vanuit onverwachtse hoek, maar niet minder verheugend! PerspectieF pleit al jaren voor een verhoging van dit budget. Niet alleen vanuit het begrip solidariteit, niet alleen omdat we tegenwoordig naast boerenkool ook mango´s eten zoals de auteurs van het bovengenoemde artikel beargumenteren, maar vooral vanuit de Bijbelse notie van gerechtigheid en naastenliefde. Vanuit het besef dat ons, met onze rijkdom, een verantwoordelijkheid gegeven is voor de zorg voor die ander. Aids, honger, corruptie en overvolle vluchtelingenkampen moeten ons bewogen maken.

Na een hele goocheltoer met getallen, die hier en daar wat goedkoop aandoet, komen de schrijvers tot de conclusie dat zij er van uitgaan dat het CDA hen in hun pleidooi zal steunen. Op dit punt moeten we de CDjA-auteurs toch echt ernstig waarschuwen. Niet alleen toont het CDA op het punt van ontwikkelingssamenwerking buitengewoon weinig ambitie, ze levert zich ook nog eens uit aan de VVD die op dit budget juist wil bezuinigen. Gevolg: een minister voor ontwikkelingssamenwerking werd ingeruild voor een staatssecretaris. Hoe je het ook went of keert, je geeft daarmee je waardering, of moet ik zeggen; onderwaardering aan voor het beleidsveld ontwikkelingssamenwerking. Ook is het budget voor ontwikkelingssamenwerking het afgelopen jaar (dus onder Balkenende I) op indirecte wijze juist verkleind en vervuild, doordat nu ook de opvang van asielzoekers uit derdewereldlanden vanuit dit potje betaald word. En dan zijn we weer terug bij af: het budget wordt besteed voor ons eigen hachje, voor onze eigen onvrede in onze eigen samenleving. Echt geven, echt iets over hebben voor diegenen die dat nodig hebben is er niet meer bij. We geven om problemen in eigen land te voorkomen. Natuurlijk is daar niets mis mee, het is zelfs zeer verstandig en ook de ChristenUnie legt al jaren de koppeling tussen migratievraagstukken en ontwikkelingssamenwerking. Maar je moet wel uitkijken dat de grondhouding er eentje blijft vanuit naastenliefde en gerechtigheid en niet vanuit een soort egoïsme. Dat laatste is iets waar vooral de VVD, de partij waar het CDA zo graag weer mee wil samenwerken, erg goed in is.

Handelsbelemmeringen
Trouwens een discussie over percentages zegt eigenlijk heel weinig over je visie op ontwikkelingssamenwerking. In verkiezingstijd wordt er over en weer geschermd en gesmeten met percentages dit en investeringen zus. Maar wanneer je vanuit gerechtigheid en naastenliefde kijkt naar ontwikkelingssamenwerking dan is er meer nodig dan alleen een bepaald percentage BNP.
Ir. C. Visser, verbonden aan de Mr. G. Groen van Prinstererstichting (het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie) pleitte 10 januari jl. in het Reformatorisch Dagblad voor een fundamentele discussie over handelsbelemmering op met name landbouwproducten van en naar de EU. Exportsubsidies die er voor zorgen dat er in de EU tegen de klippen op geproduceerd wordt, die op hun beurt de wereldmarktprijzen zo drukken dat derdewereldlanden er niet tegen kunnen concurreren. De ChristenUnie pleit daarom in haar verkiezingsprogramma voor productiebeheersing en het afbouwen van exportsubsidies. En wat te denken van de constructie waarbij Nederland ontwikkelingshulp geeft in ruil voor gunstige import- en/of exportafspraken. Kortom: er is meer nodig dan alleen een bepaald potje. De vraag hoe en waarom het uitgegeven wordt is minstens zo belangrijk.

Zendingswerk
De auteurs van het CDjA gaan er vanuit dat het CDA de oproep van hun jongeren zal verstaan. Laten we het hopen, maar laten we ook kritisch kijken of dit reëel is. Het lijkt ons buitengewoon onwaarschijnlijk. In het verleden heeft het CDA nooit moties van de ChristenUnie gesteund om het budget voor ontwikkelingssamenwerking te vergroten. Het CDjA heeft voorlopig in ieder geval intern een hoop zendingswerk te doen. We dagen hen uit om dat ook inderdaad te doen. Vol verwachting kijken we uit naar de resultaten.