Het was een poging van ECPYN (European Christian Political Youth Network)tot het starten van een dialoog tussen vertegenwoordigers en ministers van de Montenegrijnse regering en vertegenwoordigers van de bewoners van de kampen, de Roma. De Roma zijn een bevolkingsgroep uit het oosten (precieze locatie onbekend), door de eeuwen heen verspreid geraakt over Europa. Ook in Nederland wonen ze, hetzij maar weinig herkenbaar. De positie van Roma is in Nederland relatief goed, hun positie in Montenegro is juist de slechtste van heel Europa. Tijdens het Kosovo-conflict vluchtten deze Roma van Kosovo naar het sinds kort onafhankelijke Montenegro waar ze buiten de hoofdstad hun toevlucht zochten. Door de jaren heen is er door de regering en de EU wel geld geïnvesteerd voor betere omstandigheden, maar de situatie vandaag de dag verschilt maar weinig met die tien jaar geleden. Afgelopen zomer woedde er in één van de kampen nog een omvangrijke brand die veel van de gebouwde barakken met de grond gelijk maakte.

Het probleem dat maakt dat de Roma nog steeds op deze vuilnisbelt wonen heeft te maken met hun legale status: ze worden door de regering niet gezien als vluchtelingen maar als zogenaamde IDP’s (internal displaced persons). Dit maakt dat ze niet simpelweg asiel kunnen aanvragen als ze geen papieren meer hebben, ze zijn namelijk ‘interne vluchtelingen’. Een vluchteling uit bijvoorbeeld het Midden-Oosten kan aanspraak maken op de titel ‘refugee’ en krijgt daarmee bepaalde rechten en kan daarmee asiel aanvragen, de Roma worden hierin tegengehouden en bevinden zich dus vooralsnog in een precaire situatie. Het ziet er naar uit dat het probleem dat de overheid wel wat aan de situatie wil doen, maar dat de Roma maar weinig geneigd zijn hun zorgeloze levensstijl aan te passen zoals ze dat in Nederland wel doen, niet snel opgelost is.

De conferentie had tot doel de dialoog tussen overheid en Roma gaande te houden en een hernieuwde aanzet tot verbetering tot stand te brengen en is daarin glansrijk geslaagd. Een ietwat magere afvaardiging van ECPYN en andere organisaties zag een uiteindelijk goedgevulde conferentiezaal en heeft zinvol kunnen participeren in het gesprek tussen beide partijen. We hopen allen op het vloeiend verlopen van komende gesprekken en een verbetering in de situatie van de Roma, al was het maar om kinderen onbeperkte toegang tot onderwijs en zorg te geven! Wij blijven in ieder geval contact houden.

Erik-Jan Hakvoort, Bestuurslid Politiek

Wil je meedenken over ontwikkelingssamenwerking en politiek? Mail dan naar erikjan@perspectief.nu.