Het gisteren verschenen boek bracht de ChristenUnie “in ‘grote verlegenheid” vanwege de complimenteuze toon van de over het algemeen kritische Sytze Faber. En inderdaad, Faber prijst de ChristenUnie om de navolging van de overheidsopvatting van Dooyeweerd, die “een mondiale oriëntatie brengt in plaats van de dogmatische navelstaarderij.”

Als voorbeeld daarvan vergelijkt Faber het meest recente ChristenUnie-programma met het verkiezingsprogramma uit 2003. Zo is de kreet ‘Samen leven naar bijbelse waarden’ in 2006 vervangen door het breder gedragen ‘Duurzaam voor elkaar’, en zijn de standpunten over de wetswijzigingen ten aanzien van het homohuwelijk en abortus provocatus volgens Faber verdwenen. In plaats daarvan wordt nog slechts het praktisch tegengaan van deze dingen voorgestaan. Hierdoor, zo stelt Faber, is de ChristenUnie “salonfähig geworden” en maakt het zichzelf tot een serieuzere kandidaat voor regeringsdeelname.

Een ander voorbeeld  in het boek is de veronderstelde verschuiving van de ChristenUnie op de politieke landkaart. Van klein-rechts is ze opgeschoven naar het politieke centrum, en laveert ze tussen het CDA en de PvdA. Door het radicaliseren van de normaal gesproken gematigde partijen is een stabiele partij als de ChristenUnie, zeker nu de scherpe kantjes er wat af zijn, een goed alternatief gebleken.

Het boek van Faber geeft aanleiding om te denken dat de ChristenUnie haar idealen en enkele bijbelse principes aan de kant heeft gezet om aan de macht te komen. Iedere kleine verbetering van de status quo is voor de partij al een reden voor een compromis. Door die opstelling wordt immers het Kwaad teruggedrongen, waar met slechts mooie principes het Kwaad het Kwaad gelaten wordt.

Toch moeten we voorzichtig zijn met het trekken van conclusies. De afgelopen jaren is het imago van de partij ‘verlinkst’. Veel van dat imago is afhankelijk van de samenstelling van het kabinet; bij een rechts-liberaal kabinet zoals het vorige steekt de ChristenUnie wat linksig af, andersom zou dat ook het geval zijn. Het aan de bijbel gerelateerde samenlevingsideaal dat de ChristenUnie nastreeft staat boven een indeling in het politieke kader, zoals duidelijk wordt door de ChristenUnie-mantra “Niet links, niet rechts, maar christelijk-sociaal”.

Toch is er een risico: het risico van de macht. Macht smaakt naar meer. In de toekomst bestaat het gevaar dat er voor het behouden van de macht verkeerde concessies worden gedaan. De ChristenUnie kent te weinig structuren om dit te voorkomen. Het informatiecongres over regeringsdeelname, ook wel ‘applauscongres’, bood weinig gelegenheid tot een échte discussie over of ratificatie van het regeerakkoord. Het zou verstandig zijn als de ChristenUnie een procedure in de partijstructuur inbouwt die ervoor zorgt dat het Uniecongres zich moet uitspreken over eventuele regeringsdeelname. 

Mart Keuning is vice-voorzitter van PerspectieF, ChristenUnie-jongeren

Bron: Nederlands Dagblad, 23 april 2007