Onderstaand artikel is gepubliceerd in het Nederlands Dagblad.

DEN HAAG - Het bestuur van de ChristenUnie moet met spoed een extra uniecongres uitschrijven om met de leden terug te blikken op de teleurstellende uitslag van de afgelopen kamerverkiezingen. Dat schrijft voorzitter Bert Heuvelman van PerspectieF, de jongerenorganisatie van de unie, vandaag in het Nederlands Dagblad.
Zijn organisatie wil dat de leden van de partij veel meer bij het politieke beleid worden betrokken. Zo moeten zij regelmatig kunnen meepraten over de wijze waarop de Tweede-Kamerfractie uitwerking geeft aan de twaalf 'speerpunten' uit het verkiezingsprogramma.


Snel congres ChristenUnie nodig voor evaluatie en vernieuwing

De organisatie van ChristenUnie-jongeren, Perspectief, vindt dat er nog voor de zomer een extra partijcongres bij elkaar met moet worden geroepen. Dit moet leiden tot evaluatie van de verkiezingsuitslag en vernieuwing van de partij, met meer ruimte voor discussie en een grotere rol van de individuele leden.

door Bert Heuvelman en Frank Visser

De verkiezingen zijn voor de ChristenUnie uitgedraaid op een grote teleurstelling. Niemand had verwacht dat we uiteindelijk op slechts vier zetels uit zouden komen. Daardoor is de discussie extra heftig. Als jongerenorganisatie vinden wij dat het bestuur met de kiesverenigingen in debat moet gaan. Daarvoor zou nog voor de zomer een Uniecongres moeten worden samengeroepen.

Eerste punt op de agenda is wat ons betreft het zo snel mogelijk instellen van een evaluatiecommissie, die onderzoek doet naar de oorzaken van het zetelverlies. Punten die onderzocht moeten worden, zijn o.a. de manier waarop campagne is gevoerd, de samenstelling van de lijst, de binding van achterban aan de ChristenUnie en de rol van het Uniebestuur.

De commissie moet op het najaarscongres in november met haar bevindingen en een lijst van aanbevelingen komen. Zij moet geen commissie van partijbonzen zijn, maar voor een substantieel deel bestaan uit gewone leden. De aanbevelingen van de commissie moeten, na bespreking op het congres, als bindend beschouwd worden.

Een evaluatie van de procedure voor de kandidatenlijst is al in het voorjaar van 2001 toegezegd. Dat is ruim een jaar geleden. Voor evaluaties geldt dat ze zo snel mogelijk uitgevoerd moeten worden, zodat gevoelens en ideeën van betrokkenen dan nog vers zijn. Een jaar wachten is daarom veel te lang. De commissie is nu pas aan het werk en moet dus haast maken. Voor het extra Uniecongres moet ze met haar rapport komen, zodat de resultaten meegenomen kunnen worden in voorstellen voor statutenwijzigingen op het najaarscongres.

Haagse fractie
De leden moeten meer betrokken worden bij het inhoudelijk profiel van de ChristenUnie. De kennis van de kiezers over de koers van de partij kan vergroot worden. Op het Uniecongres moet daarom ruimte zijn om met elkaar te discussiëren over nieuwe mogelijkheden waarmee leden meer betrokken worden bij de Haagse fractie. In het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie nemen een twaalftal speerpunten een prominente plek in. Deze zijn in het traject van het Groen-, Blauw-, Witdocument uitvoerig met de kiesverenigingen bediscussieerd. Leden en kiezers hebben er recht op te weten wat daarmee gedaan wordt, wat er wel en niet lukt en waarom niet. De Haagse fractie moet dit daarom geregeld terugkoppelen naar de kiezers.

De ChristenUnie moet een beweging worden die dynamiek en enthousiasme uitstraalt. Dat betekent dat de oude partijen GPV en RPF zo snel mogelijk voorgoed moeten verdwijnen. In een eerder stadium is afgesproken dat voor de verkiezingen niet zou worden gepraat over een fusie. Het is nu hoog tijd daar wel over te praten. Wat ons betreft wordt er in het najaar besloten tot een fusie, die uiterlijk per 1 januari 2003 ingaat. Op het extra Uniecongres moet een commissie worden benoemd, die de fusie met bijbehorende statutaire vernieuwingen voorbereidt. Daarover kunnen dan in het najaar besluiten worden genomen.

Intern debat
Deze statutaire vernieuwingen bieden ook de mogelijkheid om de interne verhoudingen in de partij anders in te vullen. In onze partijcultuur is weinig plaats voor intern debat. Dit wordt mede veroorzaakt door de topdownverhoudingen in de partij, waarbij het bestuur veel invloed heeft. Er moet verandering komen in de verhouding tussen bestuur en congres en in de rol van de individuele leden in de partij. Het Uniecongres moet meer inspraak krijgen, kiesverenigingen moeten het recht van amendering krijgen en de drempel om zelf met voorstellen voor de agenda te komen moet verlaagd worden. De huidige termijn van tien weken is te lang.

Intern debat is hard nodig voor de dynamiek en het elan van de partij. Ook de kiesverengingen moeten zich bezinnen op hun rol. Zij zijn het immers die de leden vertegenwoordigen. De kiesverenigingen zijn nu nog te vaak te volgend. Een voorbeeld: PerspectieF is in het najaar van 2001 met een voorstel gekomen om ook individuele leden meer te betrekken bij de partij(-discussie). Het zwaar negatieve preadvies van het Uniebestuur werd door de kiesverenigingen zonder slag of stoot overgenomen.

Kiesverenigingen zullen meer als discussiepartner van het bestuur moeten functioneren. Voorstellen zullen in de lokale afdeling besproken moeten zijn, waardoor kiesverenigingen met een afgewogen standpunt op het congres komen. Voor een meer uitgebreide discussie is een voorcongres een goed middel. Daar kunnen voorstellen van het bestuur, kiesverenigingen en individuele leden worden voorbereid en bediscussieerd. Het voorcongres neemt geen besluiten, maar kan wel amendementen voorbereiden, die dan op het congres in stemming gebracht worden.

Bert Heuvelman is voorzitter van PerspectieF, ChristenUnie-jongeren, Frank Visser is redacteur van Ebate, Christelijk Politiek E-zine.