Dit artikel is op 16 januari in het Nederlands Dagblad verschenen

-door Marcel Benard-

Een overheid die oordeelt over geloofszaken, begeeft zich buiten haar terrein. De bestrijding van dwaalleer valt toe aan de kerk, die slechts het Woord mag gebruiken en geen geweld. De ChristenUnie verwerpt dan ook terecht het theocratische gedachtegoed dat bij de SGP wordt aangetroffen.

In zijn artikel 'Pleidooi voor een unie van ChristenUnie en SGP' in het Nederlands Dagblad van 7 januari daagde Hans Valkenburg de jongeren van de ChristenUnie en SGP uit een discussie over het theocratisch gedachtegoed te organiseren. Het spreekt voor zich dat we deze uitdaging aannemen. Het ligt in de bedoeling van PerspectieF om rond de zomer een boekje uit te geven over christelijke politiek, waarin ook gesproken wordt over gedachten rond de theocratie. Maar ik wil in dit artikel best een voorschot geven.

Wanneer we teruggaan in de Nederlandse geschiedenis zien we enkele voorbeelden van theocratische partijen. Zo zien we in de jaren twintig en dertig van de 20e eeuw de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij die - ik citeer uit de statuten - de revolutionaire staat verwierp, die godsdienst tot een private aangelegenheid maakt. Zij protesteerde tegen de gelijkstelling op het publieke terrein van geloof en ongeloof.

Recentelijk is de discussie rond het (vermeende?) theocratische gedachtegoed van de SGP weer opgekomen. Vanuit deze partij komen verschillende geluiden de wereld in, waaruit niet duidelijk wordt waar de partij nu precies voor kiest. Hoewel SGP'er Van der Vlies recentelijk aangaf de discussie 'een beetje flauw' te vinden, willen we hier toch dezelfde vraag opwerpen die ChristenUnieman Kuiper stelde, of de SGP geen klare wijn kan schenken over de precieze gedachten omtrent democratie. Maar laat ik eerst uitleggen waar PerspectieF naar mijn mening in deze discussie staat.

Theocratie verwerpen
De ChristenUnie en haar voorgangers (ARP, GPV en RPF) hebben gedachten als die van de Hervormde (Gereformeerde) Staatspartij altijd verworpen. De verwerping van het theocratische gedachtegoed (en daarmee de erkenning van de scheiding van kerk en staat) is op bijbelse argumenten gebaseerd. Ik zal de redenering hierbij proberen te schetsen.

In het Oude Testament was het bijbelse Israël een theocratie, maar dit veranderde na de ineenstorting van de twee koninkrijken. Ten tijde van de Babylonische ballingschap kregen de tempeldienaars van God geen andere macht meer dan die van het Woord (vgl. Zach. 4:6). Toen Christus kwam, verbood Hij in de gelijkenis van de tarwe en het onkruid (Matt. 13:24-30) de vervolging met staatsmacht van hen die Gods Woord niet gehoorzamen. Ook in Joh 9:55 lezen we dat Jezus zijn discipelen bestraft, wanneer zij een aards oordeel willen vellen over ongehoorzaamheid aan Jezus. Christus maakt ook duidelijk scheiding tussen kerk en staat als Hij zegt: ,,Geeft dan de keizer wat des keizers is, en Gode wat Gods is.'' (Matt. 22:21) en ,,Mijn Koninkrijk is niet van deze wereld.'' (Joh. 18:36).

Een overheid die oordeelt over geloofszaken, begeeft zich buiten haar terrein. De bestrijding van dwaalleer valt toe aan de kerk, die slechts het Woord mag gebruiken en geen geweld.

Christelijke politiek?
Dit ontneemt de overheid niet haar taak om God te dienen. Zij moet dit op de haar toegewezen plaats met haar eigen taken doen. De Nederlandse overheid volbrengt op dit moment in veel opzichten niet naar behoren, want zij laat zich door Gods gebod niet leiden. Het bestaansrecht van christelijke politieke partijen is juist die plaats die ze van onze Schepper heeft gekregen: meehelpen de maatschappij zo te besturen dat aan Gods opdracht wordt voldaan, waarbij er dus normen gesteld moeten worden. De overheid moet zich hierbij te laten leiden door bijbelse normen. Christelijke politiek zal erop gericht zijn om in de publieke ruimte God te dienen. Niet door anderen te verbieden de brede weg naar het verderf te bewandelen, maar door mee te spreken over de beste manier om God te eren in de inrichting van de samenleving.

Met Hans Valkenburg roep ik hier de jongeren van SGP en hun oudere collega's op om samen te zoeken naar wat God wil. Laten we elkaar niet draconisch afschilderen, maar zoeken naar oplossingen voor onze (vermeende) verschillen, zodat we met vertrouwen in onze Heer en in elkaar de strijd om publiek beleid aan kunnen.

Marcel Benard is voorzitter van de commissie Politieke Verdieping van PerspectieF, ChristenUnie-jongeren en student Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit.

http://www.nd.nl/archief/2002/01/16/lopinie3.htm